Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753
Tulipeto(-en-troumpeto)
Fritillaria tubiformis
Liliaceae Liliaceae
Nom en français : Fritillaire du Dauphiné.
Descripcioun :La tulipeto-en-troumpeto trachis en mountagno dins li pelouso long-tèms ennevado e souto li mèle clar. Flouris d'abriéu à jun segound l'auturo. Se recounèis à si flour poupro à brunello e si fueio en lanço. Apoundèn que li neitàri soun angulous.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 10 à 20 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fritillaria
Famiho : Liliaceae
Famiho classico : Liliaceae
Ordre : Liliales
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1200 à 2300 m
Aparado :
Vo
Abriéu à jun
Liò : Pelouso
- Melounié
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Ouèst-Aupenco
Ref. sc. : Fritillaria tubiformis Gren. & Godr., 1855